Kategoria: SPOJRZENIA

Podejrzewam, że nie powinienem tego pisać. Powinienem raczej przyklasnąć temu, co zostało zrobione, niż ubolewać, że tak wiele pozostaje ciągle do zrobienia. Powinienem chwalić światło na końcu tunelu, a nie grać Kasandrę, ale nie ma gorszej zbrodni w polityce niż kłamstwo, nawet przez przemilczenie.

To cyfrowa debata. Mój przyjaciel Jean-Marcel Bouguereau, dziennikarz, sprawił, że nasz wspólny przyjaciel, Stéphane Rozès, doskonały francuski politolog i ekspert ds. sondaży, czyta mój tekst z zeszłego tygodnia na Facebooku. Stéphane reaguje natychmiast. Na moją ironię dotyczącą skuteczności użyczonej chińskiemu reżimowi, odpowiada krytyką Unii Europejskie. Na paradoksalne potępienie przez eurofobów niemieckiej odmowy utworzenia obligacji europejskich, odpowiada on następującym tekstem, do którego powielenia mnie upoważnił.

Mówi się nam, że efektywność to dziś domena Chińczyków. Szepcze się o tym i mówi coraz więcej, i tak, to absolutna prawda: rzadko spotykamy się z władzą polityczną, która w mgnieniu oka potrafiłaby wywołać pandemię, uwięzić połowę ludzkości i krótko po tym pogrążyć światową gospodarkę w kryzysie, którego rozmiary będą absolutnie spektakularne.

W kryzysie trzeba też myśleć o jutrze. Trudno to robić, bo jak możemy wyobrazić sobie okres po kryzysie, kiedy tak wiele tragedii ma dopiero nastąpić, w Afryce, w Stanach Zjednoczonych, w Wielkiej Brytanii, we wszystkich krajach ogarniętych wojną z koronawirusem, w całej Unii Europejskiej – ale każda pandemia ma swój koniec.

Kryteria z Maastricht odeszły w zapomnienie, a wraz z nimi epoka pani Thatcher. Nie wrócimy do nich, jeszcze długo nie, a już na pewno nie w takiej formie, w jakiej były one znane, ponieważ to, co je zabiło, to splot zbiegów okoliczności, wśród których koronaawirus odegrał znaczącą rolę.

Na początku tego punktu zwrotnego pojawił się Trump. Kwestionując automatyzm amerykańskiego parasola i deklarując, że jedność europejska została zaprojektowana tylko po to, by konkurować z gospodarką amerykańską, Donald Trump nagle przekonał Unię, że musi położyć podwaliny pod wspólną obronę i wspólnie inwestować w badania i przemysł przyszłości.