APEL
Europa, kolebka praw człowieka, wolności i demokracji, zawsze promowała swoje wartości daleko poza swoimi granicami. Parlament Europejski, Rada Europy i państwa członkowskie bronią tych uniwersalnych zasad i wzywają wszystkie kraje świata do ich przestrzegania.
Ale dziś nasz kontynent jest zaniepokojony.
Prawdziwe oblicze populistów
Przywódcy polityczni wykorzystują obecnie bezprecedensową sytuację związaną z kryzysem zdrowotnym, aby zdobyć nieproporcjonalne i nieograniczone uprawnienia.
W Polsce lider Prawa i Sprawiedliwości, ultrakonserwatywnej prawicowej partii rządzącej, dokonał zamachu w Parlamencie w celu utrzymania wyborów prezydenckich w maju. Głosujący prześlą swoje karty do głosowania za pośrednictwem poczty. Organizatorem procesu wyborczego będzie więc Poczta Polska, a nie niezależna Państwowa Komisja Wyborcza. Prezes Poczty Polskiej został właśnie odwołany i zastąpiony przez wiceministra obrony z większości PiS. Ustępujący prezydent Andrzej Duda, który prowadzi swą kampanię wyborczą, wykorzystuje epidemię do zwiększenia swej obecności w mediach. Opozycja jest zakneblowana.
Na Węgrzech premier Viktor Orban przyjął niewiarygodną ustawę o stanie wyjątkowym, przyznając sobie pełnię władzy i zawieszając parlament na czas nieokreślony. Najważniejszym problemem jest to, że to władza wykonawcza, czyli sam Orban, decyduje o tym, kiedy te nadzwyczajne uprawnienia wygasną. Żadna władza wykonawcza nie potrzebuje takiej koncentracji władzy. Partia Orbana, Fidesz, dysponuje już większością dwóch trzecich głosów w parlamencie krajowym.
W ostatnich latach w naszych miastach, w naszych regionach, aż po szczyt państwa, reżimy populistyczne doszły do władzy z obietnicami budzącymi wielką nadzieję wiemu ludzi. Widzimy teraz, że to właśnie teraz te rządy lekceważą podstawowe zasady naszego społeczeństwa: wolność, demokrację, praworządność.
Nic, nawet obecny kryzys zdrowotny, nie usprawiedliwia takich autorytarnych manewrów. Prawa obywateli nie są chronione poprzez różne formy uciszania wszelkich form opozycji.
Opracowywanie przepisów dotyczących sytuacji kryzysowych, karanie w razie potrzeby
Aby stawić czoła temu kryzysowi, Europa potrzebuje silnej władzy wykonawczej. Przyjęcie przepisów dotyczących sytuacji kryzysowych w obliczu kryzysu Covid-19 jest uzasadnione i konieczne. Nasze rządy muszą być zdolne do podejmowania decyzji z niezbędną reakcją i skutecznością.
Nadszedł zatem czas, aby uzbroić Europę w skuteczne narzędzia służące ochronie naszych podstawowych wartości.
• Proponujemy, aby podstawowe zasady zostały ustanowione na szczeblu europejskim w celu zapewnienia ram dla wyjątkowych praw w czasach kryzysu. Zasady te powinny zostać zaproponowane państwom członkowskim, a następnie włączone do traktatów europejskich.
• Sugerujemy, aby każdej ustawie nadzwyczajnej towarzyszyła klauzula „samolikwidacji”, zgodnie z którą powinna ona przestać obowiązywać automatycznie w określonym z góry terminie (np. jednego roku) i aby wszystkie jej przepisy o nadzwyczajnym charakterze były anulowane w tym samym czasie.
Zgodnie z ustalonym orzecznictwem i praktyką demokratyczną środki nadzwyczajne mogą zostać anulowane przed końcem kadencji w drodze głosowania parlamentarnego, jeżeli pozwala na to koniec kryzysu. Muszą one być proporcjonalne i ograniczone do tego, co jest ściśle niezbędne. Muszą one również zostać przyjęte przez parlamenty krajowe.
Parlamenty krajowe muszą mieć możliwość regularnego, niezależnego i publicznego sprawowania kontroli nad władzą wykonawczą. To równoważące znaczenie parlamentów jest jednym z niezbędnych atrybutów każdej demokracji, wraz z niezależnością sądownictwa, wolnością mediów i społeczeństwem obywatelskim. Są to zasadnicze elementy życia demokratycznego, a większość parlamentarna nie wystarczy, by były one chronione. W przeszłości w Europie zdarzały się większości, które nadużywały swojej władzy i doprowadzały swoich obywateli do dyktatury. Historia Europy powinna nas uczyć i sprawiać, byśmy reagowali zdecydowanie.
Dlatego wzywamy Komisję Europejską i Radę do wykorzystania wszystkich narzędzi prawa europejskiego w celu pociągnięcia do odpowiedzialności państw członkowskich, które odstępują od praktyk demokratycznych, oraz do zastosowania wobec nich sankcji przewidzianych w traktatach.
To właśnie poprzez obronę tych podstawowych wartości, które są nam drogie, będziemy mogli wspólnie wyjść z tego kryzysu z impetem i wzmocnić projekt europejski.
Lista pierwszych sygnatariuszy
Fabienne Keller, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Francja
Nathalie Loiseau, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Francja
Juan Fernando López Aguilar, poseł do Parlamentu Europejskiego, S&D, Hiszpania
Sophie in’ t Veld, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Holandia
Michal Šimečka, poseł do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Słowacja
Sylwia Spurek, posłanka do Parlamentu Europejskiego, S&D, Polska
Bernard Guetta, poseł do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Francja
Cornelia Ernst, posłanka do Parlamentu Europejskiego, GUE, Niemcy
Damien Carême, poseł do Parlamentu Europejskiego, Zieloni, Francja
Dragos Tudorache, poseł do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Rumunia
Salima Yenbou, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Zieloni, Francja
Gwendoline Delbos-Corfield, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Zieloni, Francja
Ramona Strugariu, posłanka do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Rumunia
Abir Al-Sahlani, poseł do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Szwecja
Jan-Christoph Oetjen, eurodeputowany, Renew Europe, Niemcy
Maite Pagazaurtundúa, posłanka do PE, Renew Europe, Hiszpania
Hilde Vautmans, posłanka do PE, Renew Europe, Belgia
Tineke Strik, posłanka do PE, Zieloni, Holandia
Anna Júlia Donáth, posłanka do PE, Renew Europe, Węgry
Olivier Chastel, poseł do Parlamentu Europejskiego, Renew Europe, Belgia